KIẾN TRÚC INDOCHINE
Kiến trúc Indochine – Hay còn gọi là phong cách Đông Dương. Là sự giao thoa của 2 nền văn hóa Phương Đông & Phương Tây. Phong cách này ra đời khi văn hóa Pháp gia nhập vào nước ta , hay bán đảo Đông Dương những năm đầu thế kỷ 20. Văn minh Phương Tây kết hợp với nét truyền thống Á Đông đã tạo ra những nét kiến trúc – nội thất độc đáo, lãng mạn và ghi dấu đậm nét trong lịch sử phát triển nghệ thuật nước nhà!
Hãy cùng The Box tìm hiểu về phong cách độc đáo này qua bài viết sau nhé!
Contents
ĐỊNH NGHĨA VỀ PHONG CÁCH KIẾN TRÚC INDOCHINE
Indochine theo tiếng Pháp có nghĩa là Đông Dương. Ám chỉ các nước thuộc bán đảo này gồm: Việt Nam, Lào, Campuchia.
Kiến trúc theo phong cách Indochine do người Pháp ở nước ta sáng tạo ra. Bắt nguồn từ việc áp dụng thực tế kiến trúc đô hộ gặp nhiều bất cập ở thuộc địa. Người Pháp đã điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tế khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều của Việt Nam.
Ngày nay, kiến trúc Indochine vẫn còn lưu giữ ở các di sản kiến trúc trải dài từ Hà Nội vào Tp. Hồ Chí Minh.
ĐẶC TRƯNG CỦA PHONG CÁCH INDOCHINE
Kiến trúc Indochine mang những nét đặc trưng rất riêng. Không trộn lẫn vào đâu được. Ở đó chúng ta thấy nét uy quyền, sự trang trọng – tinh tế, và phảng phất văn hóa Á Đông trong hồn cốt. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng phân tích các yếu tố đặc trưng chính của lối kiến trúc này.
MÀU SẮC
Với kiến trúc Indochine, màu sắc phổ biến mang sắc trung tính. Những màu thường được sử dụng đa phần dựa trên màu sắc của kiến trúc cung đình, đền chùa trước đây như: vàng nhạt, vàng kem, trắng, nâu, đen. Điều này tạo cảm giác thân thuộc, phù hợp với văn hóa và khí hậu nhiệt đới của Việt Nam.
Sau này, theo thời gian. Màu sắc được sử dụng đa dạng hơn. Tạo nét hiện đại pha lẫn truyền thống. Tuy nhiên cần lưu ý khi sử dụng các màu sắc quá chói, gây mất cân đối không gian. Các mảng miếng trang trí vừa đủ sẽ tạo điểm nhấn ấn tượng và phù hợp trong ngôn ngữ chung hơn.
VẬT LIỆU
Gỗ
– Kiến trúc Indochine không ưu tiên sử dụng các vật liệu hiện đại (như nhôm, kính, kim loại,…) Vật liệu gần gũi, mộc mạc, tự nhiên được sử dụng nhiều hơn. Gỗ với ưu điểm là vật liệu sẵn có, dễ khai thác. Đồng thời tạo cảm giác mềm mại, có vân sắc và tuổi thọ lại cao. Các loại gỗ được sử dụng nhiều như: gỗ hương, căm xe,… sau này có thêm gỗ óc chó (walnut).
– Gỗ thường được sơn đen, tạo nét quý phái – sang trọng – hoài cổ. Có thể kết hợp với các chất liệu khác như mây, tre,…
Tre
Với ưu điểm cao là phù hợp khí hậu, chống mối mọt tốt. Tre được sử dụng nhiều trong kiến trúc Indochine. Các sản phẩm từ tre có thể nhận thấy là: vách trang trí, vách ngăn, đồ décor,…
Gạch
Gạch bông với hoa văn đa dạng được sử dụng nhiều trong phong cách kiến trúc này. Gạch được bố trí theo mảng, khối nhằm tạo điểm nhấn riêng theo từng khu. Gạch đất nung cũng được sử dụng xen kẽ tăng thêm chất Á Đông cho không gian.
HỌA TIẾT TRANG TRÍ
Họa tiết trang trí đóng góp 1 phần không nhỏ trong việc định hình phong cách. Với sự giao thoa 2 nền văn hóa, thừa hưởng các hoa văn trang trí từ thời Đông Sơn. Kiến trúc Indochine đã tạo ra cho mình nét đặc trưng riêng với họa tiết tứ linh, kỷ hà, hoa sen,…
Họa tiết hình chữ nhật
Phần lớn họa tiết trang trí bắt nguồn từ Trung Hoa, được đúc kết từ các Hán tự: Phúc, Lộ, Thọ, Hỷ. Với ngụ ý mang lại sự may mắn, cát tường.
Họa tiết kỷ hà
Họa tiết kỷ hà được chia thành 3 nhóm:
– Họa tiết mắc lưới
– Họa tiết vòng tròn
– Họa tiết hồi văn
Họa tiết mắc lưới có mắc lưới lục giác gọi là kim quy, nó giống vảy của con rùa vàng, mắc lưới không đều tựa như các hình đào cách điệu và mắc lưới tam giác chữ nhân (tiếng Hán: 人). Những họa tiết có khi đứng một mình có khi đan xen, xếp chồng thành hình thoi nhỏ, hình sao,…
Họa tiết vòng tròn là họa tiết đồng tiền vàng (đồng xu). Họa tiết hoa thị cách điệu từ họa tiết hình tròn.
Một loại họa tiết kỷ hà quan trọng trong phong cách Indochine là họa tiết hồi văn. Họa tiết gợi dáng nét chữ á (亞), chữ thập (卐) , chữ vạn (萬), chữ công (工).
Một loại hồi văn không có tên riêng nhưng được sử dựng nhiều để thiết kế nội thất ở góc, đầu hồi, sống mái nhà, quai bình, chân bàn,…
Kiểu họa tiết này thường được dùng làm vách ngăn trang trí vì tạo được độ thông thoáng và mang một vẻ đẹp hài hòa nhưng vô cùng thu hút.
Họa tiết tĩnh vật
Bao gồm trái châu và bát bửu. Trái châu sẽ gắn liền với hình ảnh hai con rồng cách điệu ở hai đầu góc mái chùa chiền hoặc đền thờ. Còn bộ bát bửu thường thấy gồm có quyển sách, đàn, quạt, cây thương, bầu rượu, bông sen, thanh gươm, giỏ hoa.
Họa tiết hình thú
Họa tiết này sẽ dùng những con vật mang lại sự may mắn theo quan niệm của người Việt. Thông thường những họa tiết này không đứng một mình mà kết hợp với các họa tiết kỷ hà, hình chữ, hồi văn.
Họa tiết hoa lá
Một số kiểu họa tiết phong cách Indochine quen thuộc như liên đằng (dàn dây lá hoa sen), lan đằng (dàn dây lá hoa lan). Ngoài ra, còn nhiều mẫu họa tiết hoa lá biểu tượng Tứ Qúy là cây tùng, hoa cúc, cây trúc, hoa sen, cây mai,……
Phù điêu, tượng tròn
Trong kiến trúc Indochine, các bức phù điêu chạm nổi và tượng tròn thường được sử dụng tinh tế để làm vật trang trí. Các biểu tượng thường được sử dụng như:
– Tượng Phật: Phật giáo là tôn giáo được đông đảo người Việt Nam thờ cúng, vậy nên việc trang trí tượng Phật trong nhà để mong cầu sự bình yên và an lành cho gia chủ.
– Hoa sen: Hoa sen là biểu tượng của sự tinh khiết, trong sạch và thanh tịnh.
– Tứ linh: Mô phỏng Long, Lân, Quy, Phụng những con vật mang lại nhiều may mắn, biểu tượng của sự cao sang, quyền quý cho gia chủ.
– Bồ đề: Cây bồ đề đại diện cho sự đại giác và gắn liền với hình ảnh của Phật Giáo.
ĐỒ NỘI THẤT
Đồ nội thất trong kiến trúc Indochine thường có tính mộc mạc, truyền thống. Do đó gỗ tự nhiên, mây, tre, nứa luôn được ưu tiên sử dụng. Các nội thất như sập gụ, phản, bình phong, quạt trần,… là vật tượng trưng cho sự tác động của sắc thái và văn hóa bản địa lên phong cách sống của người Pháp.
